સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું કે નાગાલેન્ડમાં આર્મ્ડ ફોર્સ સ્પેશિયલ પાવર્સ એક્ટ લાગુ છે. આ કાયદાની કલમ 6 એ જોગવાઈ કરે છે કે કેન્દ્ર સરકારની સંમતિ વિના લોકો વિરુદ્ધ કોઈ કેસ દાખલ કરી શકાશે નહીં.
નાગાલેન્ડ ફાયરિંગ કેસ: સેનાના 31 જવાનોને બુધવારે સુપ્રીમ કોર્ટમાંથી રાહત મળી છે. સુપ્રીમ કોર્ટે નાગાલેન્ડના મોન જિલ્લાની કોર્ટમાં તેમની સામે ચાલી રહેલી કાર્યવાહી પર રોક લગાવી દીધી છે. 21 પેરા સ્પેશિયલ ફોર્સના આ જવાનો વિરુદ્ધ નાગાલેન્ડ પોલીસે 6 લોકોની હત્યાનો આરોપ લગાવતા ચાર્જશીટ દાખલ કરી હતી. ગયા વર્ષે 4 ડિસેમ્બરે આ ઘટનામાં સેનાનો એક જવાન પણ શહીદ થયો હતો.
સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું છે કે નાગાલેન્ડમાં આર્મ્ડ ફોર્સ સ્પેશિયલ પાવર્સ એક્ટ, 1958 લાગુ છે. આ અધિનિયમની કલમ 6 એ જોગવાઈ કરે છે કે કેન્દ્ર સરકારની સંમતિ વિના, સશસ્ત્ર દળોના લોકો સામે કોઈ કેસ દાખલ કરી શકાતો નથી, ન તો અન્ય કોઈ કાનૂની કાર્યવાહી થઈ શકે છે. નાગાલેન્ડ પોલીસે કેન્દ્રને પત્ર લખીને સંમતિ માંગી હતી, પરંતુ કેન્દ્રનો જવાબ ન મળતાં કાર્યવાહી શરૂ કરી હતી.
સૈનિકોની પત્નીઓએ અરજી કરી હતી
સુપ્રીમ કોર્ટે આ સમગ્ર કાર્યવાહીને કલમ 6 વિરુદ્ધ હોવાનું જણાવીને રોક લગાવી દીધી છે. આ મામલે 8 અઠવાડિયા પછી સુનાવણી થશે. આ કેસમાં ટ્રાયલમાં ફસાયેલા ભારતીય સેનાના જવાનોની પત્નીઓએ સુપ્રીમ કોર્ટનો સંપર્ક કર્યો હતો. કોર્ટે આજે તેમના વતી વરિષ્ઠ વકીલ વિકાસ સિંહની દલીલો સાંભળ્યા બાદ નીચલી કોર્ટની કાર્યવાહી પર સ્ટે મૂક્યો હતો.
AFSPA શું છે?
આર્મ્ડ ફોર્સીસ સ્પેશિયલ પાવર એક્ટ (AFSPA) એ સંસદ દ્વારા બનાવવામાં આવેલ કાયદો છે જે વર્ષ 1958માં લાગુ કરવામાં આવ્યો હતો. આ કાયદો અવ્યવસ્થિત વિસ્તારોમાં લાગુ કરવામાં આવે છે જ્યાં રાજ્ય સરકાર અને પોલીસ-પ્રશાસન કાયદો અને વ્યવસ્થા જાળવવામાં નિષ્ફળ જાય છે. તે એવી ‘ખતરનાક પરિસ્થિતિ’માં લાગુ કરવામાં આવે છે જ્યાં પોલીસ અને અર્ધલશ્કરી દળો આતંકવાદ, ઉગ્રવાદ અથવા બાહ્ય દળો સામે લડવામાં અસમર્થ સાબિત થાય છે.