સરકારે કેન્દ્રીય બેંકને ફુગાવાને ચાર ટકા (બે ટકા વધુ કે ઓછા) પર સીમિત કરવાનો લક્ષ્યાંક આપ્યો છે. પરંતુ તમામ પ્રયાસો છતાં RBI ફુગાવાને 6 ટકાની અંદર કાબુમાં રાખવામાં નિષ્ફળ રહી છે.
નવી દિલ્હીઃ દેશમાં વધી રહેલી મોંઘવારી વચ્ચે ભારતીય રિઝર્વ બેંકે 3 નવેમ્બરે મોનેટરી પોલિસી કમિટીની ખાસ બેઠક બોલાવી છે. રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા દ્વારા જારી કરવામાં આવેલા એક રીલીઝમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે મોનેટરી પોલિસી કમિટીની આ વિશેષ વધારાની બેઠક RBI એક્ટની કલમ 45 ZN હેઠળ બોલાવવામાં આવી છે. આ કાયદાકીય જોગવાઈ હેઠળ, જો આરબીઆઈ મોંઘવારી દરને 6% થી નીચે રાખવામાં સક્ષમ નથી, તો તેણે સરકારને રિપોર્ટ આપવો પડશે કે તે લક્ષ્યાંકને કેમ પૂરો કરી શકી નથી. આ પરિપૂર્ણ કરવા માટે તે કયા જરૂરી પગલાં લેવા જઈ રહી છે અને તે ક્યારે આ લક્ષ્ય પૂર્ણ કરી શકશે?
સરકારે કેન્દ્રીય બેંકને ફુગાવાને ચાર ટકા (બે ટકા વધુ કે ઓછા) પર સીમિત કરવાનો લક્ષ્યાંક આપ્યો છે. પરંતુ તમામ પ્રયાસો છતાં RBI ફુગાવાને 6 ટકાની અંદર કાબુમાં રાખવામાં નિષ્ફળ રહી છે. આ વર્ષે જાન્યુઆરીથી મોંઘવારી દર સતત 6 ટકાથી ઉપર રહ્યો છે. આમ આરબીઆઈ સતત ત્રણ ત્રિમાસિક ગાળા માટે તેના ફુગાવાના લક્ષ્યાંકને પૂર્ણ કરવામાં નિષ્ફળ રહી છે, તેથી તેણે કાયદાકીય જોગવાઈઓ મુજબ સરકારને જાણ કરવી પડશે.
આ રિપોર્ટ તૈયાર કરવાના હેતુથી RBIએ MPCની આ વિશેષ બેઠક બોલાવી છે, જે નાણાકીય નીતિ અંગે નિર્ણય લે છે. MPCની ભલામણોને અનુરૂપ, છેલ્લા મે મહિનાથી પોલિસી રેપો રેટમાં કુલ 1.90 ટકાનો વધારો કરવામાં આવ્યો છે. આ રીતે હવે રેપો રેટ 5.90 ટકા પર પહોંચી ગયો છે.
જાન્યુઆરી 2022 પછી સતત ત્રીજા ક્વાર્ટરમાં ફુગાવાનો દર 6% ના સહનશીલતા બેન્ડથી ઉપર રહ્યો છે. સરકાર અને આરબીઆઈના પ્રયત્નો છતાં, સપ્ટેમ્બર 2022માં સીપીઆઈ ફુગાવાનો દર વધીને 7.41% થયો. ઓગસ્ટમાં CPI ફુગાવાનો દર 7% હતો. (ભાષા ઇનપુટ સાથે)